Esma-i Hüsna

esmaihusnaAllahü teâlânın meşhur 99 ismi. Allahü teâlânın isimleri çoktur. Bunlardan doksan dokuzu Kur’ân-ı kerîmde ve hadîs-i şerîflerde bildirildi. Allahü teâlânın isimleri Tevkîfîdir. Yâni, İslâmiyette bildirilen isimleri söylemeye izin verilmiştir. Bunlardan başkasını söylemek yasaklanmıştır. Buna göre Allahü teâlâya “âlim” denir. Fakat, âlim demek olan “fakîh” denmez. Çünkü İslâmiyet Allahü teâlâya fakîh dememiştir.

Kur’ân-ı kerîmde meâlen buyruldu ki: “Allahü teâlânın Esmâ-i Hüsnâsı vardır. O hâlde O’na bunlarla duâ edin.” (A’râf sûresi: 180). İslâm âlimlerinden Kâdı Ebû Bekr Bâkıllânî "rahmetullahi aleyh" buyurdu ki: “Allahü teâlânın sıfatlarına uygun olup, O’na lâyık olmayan mânâların anlaşılmayacağı bilinen kelimeleri, Allahü teâlâya isim olarak söylemek câizdir.” Âlimlerin çoğu ise: “Belli doksan dokuz isimden başkası söylenemez” demişlerdir. Bundan dolayı Allahü teâlâya tanrı demeğe izin yoktur. Yâni tanrı demenin günâh olacağı bildirilmiştir. Allah ismini kullanmak istemeyip, bunun yerine tanrı demek veya doksan dokuz isimden birini bile kullanmak istememek çok büyük ve çirkin suç olacağı bildirilmiştir.

Peygamber efendimiz buyurdu ki: “Muhakkak, Allahü teâlâya mahsûs olan doksan dokuz isim vardır. Her kim bunları okur veya ezberlerse, Cennet’e girer.” Yüce Allah’ın bu doksan dokuz ismi söylenerek duâ edilir. Allah’ı bilmek, isimlerini ve sıfatlarını bilmekle mümkün olacağından, Esmâ-ül-Hüsnâ’yı her Müslümanın öğrenmesi lâzımdır. Bu sûretle O’nun rızâsı kazanılmış olur. Hadîs-i şerîfte bildirilen 99 güzel isim şunlardır:

1) Allah     26) El-Müzill,     51) Eş-Şehîd    76) El-Bâtın,
2) Er-Rahmân   27) Es-Semî’,   52) El-Hakk   77) El-Vâlî
3) Er-Rahîm,   28) El-Basîr,    53) El-Vekîl,   78) El-Müteâlî
4) El-Melik,   29) El-Hakem   54) El-Kaviyy,   79) El-Berr,
5) El-Kuddûs,   30) El-Adl,   55) El-Metîn   80) Et-Tevvâb
6) Es-Selâm,   31) El-Latîf,    56) El-Veliyy   81) El-Müntekım
7) El-Mü’min,   32) El-Habîr,   57) El-Hamîd   82) El-Afüvv
8) El-Müheymin,   33) El-Halîm   58) El-Muhsî   83) Er-Raûf
9) El-Azîz   34) El-Azîm,   59) El-Mübdî   84) Mâlikü’l-Mülk
10) El-Cebbâr,   35) El-Gafûr,    60) El-Muîd   85) Zül-Celâli ve’l-İkrâm
11) El-Mütekebbir   36) Eş-Şekûr,   61) El-Muhyî,   86) El-Muksıt
12) El-Hâlık,   37) El-Aliyy,   62) El-Mümît   87) El-Câmi’,
13) El-Bârî,   38) El-Kebîr   63) El-Hayy   88) El-Ganiyy
14) El-Musavvir,   39) El-Hafîz,   64) El-Kayyûm   89) El-Muğnî
15) El-Gaffâr,   40) El-Mukît,   65) El-Vâcid   90) El-Mâni’
16) El-Kahhâr,   41) El-Hasîb   66) El-Mâcid   91) Ed-Dârr
17) El-Vehhâb,   42) El-Celîl   67) El-Vâhid (El-Ehad)   92) En-Nâfi’,
18) Er-Rezzâk,   43) El-Kerîm   68) Es-Samed   93) En-Nûr,
19) El-Fettâh,   44) Er-Rakîb   69) El-Kadîr,   94) El-Hâdî
20) El-Alîm,   45) El-Mucîb,   70) El-Muktedir,   95) El-Bedî’,
21) El-Kâbıd,   46) El-Vâsi’   71) El-Mukaddim   96) El-Bâkî,
22) El-Bâsıt   47) El-Hakîm   72) El-Muahhir   97) El-Vâris,
23) El-Hâfid,   48) El-Vedûd   73) El-Evvel   98) Er-Reşîd
24) Er-Râfi’   49) El-Mecîd   74) El-Âhir,   99) Es-Sabûr (Celle Celâlühû)
25) El-Muizz,   50) El-Bâis   75) Ez-Zâhir,    

 

Allahü teâlânın Kur’ân-ı kerîmde bildirdiği doksan dokuz isminden bir çoğu, yaratıcı olduğunu göstermektedir. Meselâ: Mukît, Hâlık, Bârî, Musavvir, Rezzâk, Mübdî, Muîd, Muhyî, Mümît, Kayyûm, Vâlî, Bedî’ isimleri böyledir. Bu on iki isimden meşhur olan Hâlık ismi, “takdir, tâyin edici”, Bâri’ “var edici”, Musavvîr “sûret verici” demektir.

Allahü teâlânın sıfatlarını gösteren Âlim (bilici), Semî’ (işitici), Basîr (gören), Kâdir (gücü yetici, kudretli), Mürîd (dileyici) ve Mütekellim (söyleyici) ve bunlar gibi isimleri insanlar için.

Rahmân, Kuddûs, Müheymin, Hâlık, Kerîm gibi yalnız Allahü teâlâya mahsus isimleri insanlara isim yapmak haramdır, günâhtır. Bunları, Abdül-Kuddûs gibi abd kelimesi ile kullanmak gerekir.

Allahü teâlânın ismini söyleyince, işitince, yazınca, “Sübhânallah, Tebârekallah, Celle Celâlüh, Azze-ismüh, Cellet-Kudretüh veya Teâlâ” gibi saygı sözlerinden birini söylemek, yazmak birincisinde vâcib (lâzım), tekrarında ise müstehâbdır (iyidir). Resûlullah efendimizin ismini işitince salevât söylemek de böyledir.

Allahü Teâlânın İsimleri